1. მიწის კალაპოტების სანაპირო ფერდობების გადაფორმირებისა და წარეცხვის გაანგარიშებისთვის

შ.გაგოშიძე, თ.ლორთქიფანიძე
(საქართველო)

განიხილება ზღვასთან მიერთებულ არხში ნაპირგასწვრივი ტალღური მოძრაობის მიახლოებითი თეორია. წარმოდგენილია მისი სანაპირო ფერდობების დეფორმაციის პროგნოზის მეთოდიკა. ნაპირგასწვრივი ტალღების ერთ-ერთი ყველაზე უფრო დამახასიათებელი თვისებაა მათი სიმაღლის გაზრდა სანაპირო ზოლის გასწვრივ. ეს თვისება რელიეფურად არის გამოკვეთილი სტოქსის ზუსტ ამოხსნაში. მაგრამ ეს ამოცანა ეხება სანაპირო ფერდობებზე განლაგებულ იმ ტალღებს, რომლებიც უსასრულოდ გადაადგილდებიან ზღვაში. სასრული სიღრმისა და შეკრული კონტურის (კერძოდ, ტრაპეციის მაგვარი კვეთის) არხებისათვის გამოიყენება ტალღური განტოლებების ამოხსნის ე.წ. ჩაკერების მეთოდი. განტოლებები ჩაწერილია კოორდინატთა ცილინდრულ და სწორხაზოვან სისტემებში, შესაბამისას, იმ უბნებისთვის, რომლებიც შემოფარგლულია სანაპირო ფერდობებითა და არხის ჰორიზონტალური ფსკერით.



2. ატომური ელექტროსადგურების რეაქტორის წინასწარდაძაბული რკინაბეტონის კორპუსის ექსპერიმენტული გამოკვლევები

ა.ყუბანეიშვილი, ა.იურიატინი
(საქართველო)

სამუშაოს ექსპერიმენტული ნაწილი ითვალისწინებს როგორც ტევადობის კორპუსის მოდელის, ასევე მისი ფრაგმენტის გამოცდებს კონსტრუქციული და ტექნოლოგიური  ამოცანების გადასაწყვეტად.

ტევადობის კონსტრუქციულ ფრაგმენტებზე - სახურავზე (ძირზე) და კედლებზე - და, აგრეთვე, დახურული ტევადობის მოდელზე გადაწყვეტილი იქნა სხვადასხვა ძალვისგან წარმოქმნილი ძაბვების განაწილების საკითხები, რომლებიც წარმოიშობა მათში როგორც განცალკევებულად, ისე ერთობლივად:
- წრიული დისკოს (სახურავის) ტიპის ნიმუშებზე წინასწარდაძაბული არმატურის ზემოქმედების შედეგად;
- ცილინდრულ გარსებისგან შედგენილ კედელზე მათ შორის არსებულ ღრეჩოში ცემენტის ხსნარის დაჭირხნისა და შიდა მუშა წნევის ზემოქმედების შედეგად.

ტევადობის კედლის ფრაგმენტზე აგრეთვე შემოწმდა ცემენტის ხსნარის ღრეჩოში დაჭირხნის ტექნოლოგია, რაც წინასწარ დამუშავდა ცილინდრულ ნიმუშებზე.



3. ბრტყელი დეფორმაციის შემთხვევაში ბეტონის მუშაობის განმსაზღვრელი მოდელი და მისი გამოყენება გრავიტაციული კაშხალის გამოკვლევისას

მ.რაუფი , გ.მაცა , ა.მოწონელიძე, ბ.აბულაძე
(დიდი ბრიტანეთი, იტალია, საქართველო, საქართველო)

გრავიტაციული კაშხალის არაწრფივი მუშაობა ჩვეულებრივად განიხილება ბრტყელი დეფორმაციის ფარგლებში. ამასთან ერთად იგულისხმება, რომ   დამოკიდებულება მთავარი ძაბვების მიმართულებით  ექვემდებარება ერთ,  ღერძულ არაწრფივ დამოკიდებულებას. რეალურად კი ბეტონის არაწრფივი მუშაობა ბრტყელი ამოცანის ფარგლებში განსხვავდება მისი არაწრფივი მუშაობისაგან ღერძული კუმშვა-გაჭიმვისას (კუპფერი, სხვ., 1969, კუპფერი 1973, ტასუჯი 1976 და სხვ.). აქედან გამომდინარე, აუცილებელი ხდება გრავიტაციული კაშხალების გაანგარიშებისას გამოყენებული იქნას ბეტონის ორღერძა (ბრტყელი) არაწრფივი  დამოკიდებულება. მაგრამ პრობლემა მდგომარეობს იმაში, რომ ბეტონის არსებული ორღერძა (ბრტყელი)  დამოკიდებულებები აღწერენ მხოლოდ ბრტყელ დაძაბულ სიტუაციას, ხოლო გრავიტაციული კაშხალების გაანგარიშებისას აუცილებელია  დამოკიდებულება ბრტყელი დეფორმაციის ფარგლებში. წინამდებარე ნაშრომში გამოყენებულია  დამოკიდებულება, რომელიც ეყრდნობა ანიზოტროპულ (ორთოტროპულ) მოდელს ბრტყელი დეფორმაციის ფარგლებში (რაუფი, სხვ., 2000).

ბრტყელი დაძაბულიდან ბრტყელ დეფორმაციაზე გადასვლა ხდება ბეტონის რღვევის კრიტერიუმზე დაყრდნობით, რომელიც მისადაგებულია სივრცით დაძაბულ მდგომარეობაზე, კერძოდ გამოყენებულია ოტოსენისა და სიეჰის ოთხპარამეტრიანი რღვევის კრიტერიუმები (ჩენი, 1982).

ანალიზის შედეგებმა გვიჩვენეს, რომ ბრტყელი დეფორმაციის პირობებში ორღერძა  დამოკიდებულების გამოყენება (განსხვავებით ღერძული  კუმშვა-გაჭიმვის დამოკიდებულებისაგან) აუარესებს კაშხალის მუშაობას ზედა წახნაგის ზონაში, სადაც ყველაზე უფრო მოსალოდნელია გამჭიმავი ძაბვებისა და, შედეგად, ბზარების გაჩენა. აქედან გამომდინარე, გრავიტაციული კაშხალების გაანგარიშებისას ბრტყელი დეფორმაციის ფარგლებში აუცილებელია ორღერძა (ბტყელი)  დამოკიდებულების გამოყენება.